Wikipedia:Wist je dat

Overzicht beheerpagina's
Overzicht navigatie

Elke dag wordt op de hoofdpagina een overzicht gegeven van wist-je-datjes, waarin sommige artikelen uit Wikipedia kort worden aangestipt. Hiertoe zijn verschillende sjablonen beschikbaar. Na een jaar wordt de cyclus van deze weetjes automatisch herhaald. De wist-je-datjes zijn bedoeld om bezoekers via deze manier naar artikelen te laten navigeren.

Het lijstje wordt dagelijks om 24.00 uur 's nachts (MET/MEZT, dus Belgische/Nederlandse tijd) automatisch vervangen, indien de pagina Sjabloon:Hoofdpagina_-_wist_je_dat_<datum> bestaat.
Hieronder staat een overzicht van vandaag en de tien vorige en tien volgende dagen.
Oude weetjes kun je vinden op Wikipedia:Archief/Wikipedia:Wist je dat/Oud.
Ideeën voor nieuwe weetjes kunnen geplaatst worden op het Wikiproject Wist je dat.

Voorbije 10 dagen	Komende 10 dagen
28 mei ... alle talen ter wereld volgens sommige taalkundigen afstammen van één oertaal, het Proto-World, dat zo'n 200.000 jaar geleden zou zijn gesproken? ... de Internet Engineering Task Force in RFC 2324 omschrijft hoe je een koffiezetapparaat aanstuurt over een netwerk? ... op 28 augustus 1960 de meest doelpuntrijke wedstrijd in de Nederlandse Eredivisie gespeeld werd, namelijk het duel tussen Feyenoord en AFC Ajax dat in 9–5 eindigde? ... de Britse Elizabeth II aan het eind van de Tweede Wereldoorlog in het Britse leger diende als monteur en vrachtwagenchauffeur? ... er jaarlijks op zwarte zaterdag grote aantallen toeristen op vakantie gaan?
27 mei ... de Amerikaanse componist John Cage wel eens de I Tjing raadpleegde bij het componeren van zijn muziek? ... Yellowstone National Park, in 1872 opgericht als 's werelds eerste nationale natuurpark, sinds 1978 op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staat? ... in de 20e eeuw het percentage katholieken in Noord- en Zuid-Amerika stabiel was, terwijl het percentage katholieken in heel Amerika juist toenam? ... er Russische nederzettingen zijn op eilanden die onder Noors toezicht staan, zoals Barentszburg op Spitsbergen? ... men bepaalde uitdagingen tot een goed einde brengt, juist doordat men sterk gelooft in een goede afloop?	29 mei ... de bedwants (Cimex lectularius) – die mensen kan bijten en als plaaginsect wordt gezien – een opmars maakt in Europa? ... pavlovataart vernoemd is naar de Russische ballerina Anna Pavlova? ... simultaancontrast er de oorzaak van is dat een grijs vlakje omringd door geel er heel anders uitziet dan hetzelfde grijs omringd door blauw? ... Tadeusz Mazowiecki van 1989 tot 1991 de eerste niet-communistische premier uit een van de Warschaupactlanden was? ... Kees van Kooten het idee kreeg voor het typetje van de vieze man nadat hij in het bos een man tegenkwam die hem vertelde dat er "verderop in het bos twee lagen"?
26 mei ... de Chinese drieklauw (Pelodiscus sinensis) een schildpad is die urinestoffen vooral uitscheidt via zijn bek? ... Bobby Fischer al op veertienjarige leeftijd het Amerikaanse kampioenschap schaken won? ... vanuit elke willekeurige vierhoek een parallellogram te krijgen is door de vier middelpunten van de zijden met elkaar te verbinden? ... tomatensap in een vliegend vliegtuig anders smaakt dan op de grond? ... de regel van derden een vuistregel voor fotografen is waarbij het aandachtspunt zowel horizontaal als verticaal op een derde van de afbeelding ligt?	30 mei ... Adam en Eva volgens de 16e-eeuwse filosoof en arts Johannes Goropius Becanus Nederlands spraken? ... de Boeddha's van Bamyan, die in de 6e eeuw werden uitgehakt in een bergwand van de Bamyanvallei in Afghanistan, in 2001 door de Taliban werden opgeblazen? ... de Zimbabwaanse dollar in 2008 een hyperinflatie doormaakte, waarna het werd toegestaan om voortaan met buitenlandse valuta te betalen, en de eigen munt uiteindelijk werd afgeschaft? ... François Brandt en Roelof Klein, die tijdens de Olympische Zomerspelen van 1900 te Parijs het roeionderdeel twee-met-stuurman wonnen, daarmee de eerste Nederlandse olympische kampioenen waren? ... Guido van Arezzo de grondlegger van de muzieknotatie is en de naam gaf aan de tonen ut-re-mi-fa-sol-la?
25 mei ... het Japans woorden met Nederlandse oorsprong heeft, zoals bīru (bier), madorosu (matroos) en zukku (doek)? ... het menselijk lichaam tienmaal zoveel bacteriën bevat als menselijke cellen? ... zuurkool gesneden en geconserveerde wittekool is? ... popdiva Lady Gaga een jazzalbum maakte met Tony Bennett? ... de brug van Bad Säckingen en de Kapelbrug van Luzern de langste overdekte houten bruggen van Europa zijn?	31 mei ... volgens een niet breed gedragen theorie, Miranda, een maan van Uranus, bij een botsing uiteenspatte en zich daarna opnieuw vormde? ... weekschildpadden in tegenstelling tot de meeste andere schildpadden zachte en flexibele schilden hebben, doordat bij hen de hoornige beenplaten ontbreken? ... de Katholieke Kerk geen lid is van de Wereldraad van Kerken? ... het Canal des Pangalanes een meer dan 600 kilometer lang kanaal is in Madagaskar? ... de Franse tuinier Joseph Monier in 1868 octrooi aanvroeg op zijn vinding, die beton armé of gewapend beton genoemd wordt?
24 mei ... onder president Rafael Correa de economische groei van Ecuador ruim twee keer zo hoog was als in de kwart eeuw voor zijn bewind? ... de Duitse koning zich tot in de 16e eeuw pas keizer mocht noemen na kroning door de paus? ... de slinger van Foucault gebruikt wordt om de rotatie van de Aarde aan te tonen? ... de bergsporter Aron Ralston zich het leven redde door zijn eigen arm te amputeren? ... de Maria Hemelvaartskerk in Sas van Gent, gebouwd in 1892, de eerste Nederlandse kerk met gewelven van gewapend beton is?	1 juni ... Walt Disney, de bedenker van Mickey Mouse, bang voor muizen was? ... Malala Yousafzai de jongste winnaar ooit is van zowel de Sacharovprijs als een Nobelprijs, die zij op respectievelijk 16- en 17-jarige leeftijd ontving? ... overlevenden van een vliegramp in Chili in 1972 wisten te overleven door middel van kannibalisme? ... op 25 augustus 1940 het eerste Nederlandse herinneringsmonument voor gevallen soldaten van de Tweede Wereldoorlog in Medemblik werd onthuld? ... het computerspel Civilization op een bordspel gebaseerd is, en dat er later ook weer een bordspel is gebaseerd op het computerspel?
23 mei ... er in Luchino Visconti's neorealistische film La terra trema (1948) geen enkele beroepsacteur speelde? ... Evel Knievel in 1967 op een motor over de fontein van Caesars Palace in Las Vegas sprong? ... spinnendoders wespachtige insecten zijn die uitsluitend jagen op spinnen? ... de as van de planeet Uranus 98° gekanteld is? ... het bordspel ganzenbord al in de 16e eeuw werd gespeeld?	2 juni ... de wetenschapper Andre Geim de enige is die zowel een Ig Nobelprijs als een Nobelprijs heeft gewonnen? ... er in 1948 een voorstel is gedaan om korstmossen te hernoemen naar 'morsen', aangezien ze niets met mossen te maken hebben en lang niet allemaal korstvormig zijn? ... de Taj Mahal, gebouwd tussen 1632 en 1648, rond de toegangspoort is gedecoreerd met gekalligrafeerde teksten uit de Koran, zoals Soera De Dageraad? ... bij het snelwandelen de atleet niet alleen ononderbroken contact met de grond moet hebben, maar ook zijn been gestrekt moet houden vanaf het moment van neerzetten tot de verticale stand? ... België tijdens de Tweede Wereldoorlog de Franse tank AMC 35 inzette?
22 mei ... La Bouche geen Frans maar een Duits popduo was? ... het onderscheid tussen hen en hun in de 17e eeuw bedacht is door de grammaticus Christiaen van Heule en dus niet spontaan in het Nederlands is ontstaan? ... het gerecht carpaccio vernoemd is naar de Venetiaanse schilder Vittore Carpaccio? ... de eerste kat van het ras Savannah, een kruising van een serval en een huiskat, in 1986 werd geboren? ... de Ierse voetbalclub Bohemians Dublin FC een officiële huisdichter heeft?	3 juni ... plaatselijk de noodtoestand werd uitgeroepen tijdens het Woodstock-festival in 1969? ... de Zwitserse kunstenaar Jean Tinguely samen met de Franse Niki de Saint Phalle verschillende bewegende fonteinen heeft gemaakt? ... W.F. Hermans een boek schreef over een volkomen zinloze expeditie naar Lapland, met als titel Nooit meer slapen? ... Uruguay sinds 2013 het eerste land is dat de teelt, verkoop en consumptie van cannabis heeft gelegaliseerd? ... Wieringen, Urk en (het noorden van) Schokland voormalige eilanden van de provincie Noord-Holland zijn?
21 mei ... de bewegingen van elementaire deeltjes door middel van een bellenvat zichtbaar gemaakt kunnen worden? ... in Zandvoort in 1881 de eerste elektrische tramlijn in Nederland werd geopend, die tevens de tweede in de wereld was? ... België van 1902 tot 1931 een concessie bezat in de Chinese stad Tianjin? ... de Belgische architecten Victor Horta en Henry Van de Velde gelden als twee van de belangrijkste vertegenwoordigers van de kunststroming art nouveau? ... Julius Caesar als pontifex maximus hoofd van de Romeinse godsdienst was, een titel die tegenwoordig gevoerd wordt door de paus?	4 juni ... de Nederlander Chris Berger wereldrecordhouder op de 100 meter sprint was? ... er een legende is dat sir Walter Raleigh een aardappelplant aan Elizabeth I van Engeland zou hebben geschonken, die helemaal verkeerd werd klaargemaakt waardoor het hele hof ziek werd? ... Europa het enige continent is waar het aantal katholieke priesters terugloopt? ... Radio Veronica aanvankelijk VRON (Vrije Radio Omroep Nederland) zou heten? ... Schorpioenen niet alleen in woestijnen, maar ook op grote hoogten en in besneeuwde gebieden kunnen voorkomen?
20 mei ... het Woordenboek der Nederlandsche Taal tussen de 350.000 en 400.000 woorden telt en het grootste woordenboek ter wereld is? ... de Flevopolder het grootste kunstmatige eiland ter wereld is? ... de Amerikaanse kunstschilder Jackson Pollock vanwege zijn schildertechniek van het tijdschrift Time de bijnaam Jack the Dripper kreeg? ... Lisa Marie Presley, de dochter van Elvis Presley, getrouwd is geweest met Michael Jackson en Nicolas Cage? ... de wielerklassieker Parijs-Roubaix sedert 1968 niet meer start in Parijs, maar in Compiègne, zo'n 80 km noordelijker?	5 juni ... microchips worden gemaakt van silicium, een materiaal dat ook wel kiezel wordt genoemd? ... de Zuidelijke Nederlanden in 1790, veertig jaar voor de Belgische Revolutie, korte tijd onafhankelijk waren? ... er van de bekende BIC-wegwerpbalpen in 55 jaar tijd meer dan 100 miljard exemplaren zijn verkocht? ... de Nederlandse halve cent in 1818 werd ingevoerd als nieuwe kleinste munteenheid, terwijl dit daarvóór de cent was? ... de Zuid-Afrikaanse mijn Die Groot Gat 17 hectare groot en 215 meter diep is?
19 mei ... robotici in navolging van sciencefiction-schrijver Isaac Asimov hun eigen drie wetten van de robotica samenstelden? ... een pilotengat een grote cirkelvormige of elliptische opening in een cirrocumulus- of altocumuluswolk is? ... de toenmalige Duitse bondskanselier Helmut Schmidt een voorraad van 38.000 mentholsigaretten had aangelegd uit vrees voor een verbod door de Europese Unie? ... Ronald Koeman in zijn tijd bij FC Barcelona bijnamen meekreeg als Kuifje (Tintín) en Sneeuwvlokje (Floquet de Neu)? ... de antieke catacomben van Rome honderd jaar geleden zijn nagebouwd in een mergelgroeve in Valkenburg?	6 juni ... van de kathedraal van Beauvais alleen het koor voltooid is, hoewel met de bouw al in 1225 begonnen werd? ... het Pieterpad, een wandelroute tussen het Noord-Groningse Pieterburen en de Zuid-Limburgse Sint-Pietersberg, naar schatting al door een miljoen mensen is bewandeld? ... de parasitaire Rafflesia arnoldii de grootst bekende bloem ter wereld heeft, terwijl de rest van deze plant volledig in de gastheer groeit? ... het kind in de zin Het kind lijdt pijn niet het lijdend voorwerp is, terwijl dat in de zin Zij vertroetelen het kind wél het geval is? ... drummer Frank Beard van ZZ Top het enige bandlid is zonder lange baard?
18 mei ... verschillende bekende Nederlanders uit de kunst en literatuur, zoals Rembrandt, Appel, Pickenoy, Salomon Meijer, Cornelis van der Voort, Michel de Klerk en Spinoza, aan de Zwanenburgwal in Amsterdam hebben gewoond? ... C-3PO in alle negen Star Wars-films door dezelfde acteur wordt gespeeld? ... bij sommige diersoorten de cloaca gebruikt wordt voor de regulatie van de lichaamstemperatuur? ... het Europees Hof van Justitie op 13 mei 2014 besliste dat burgers van de Europese Unie het recht hebben om vergeten te worden? ... het baanverval van de dubbelpulsar PSR B1913+16 het bestaan van de zwaartekrachtgolven die Albert Einstein voorspelde aantoont?	7 juni ... de Duitse keizer Wilhelm II een zo goed als verlamde linkerarm had? ... Marga Klompé namens de Katholieke Volkspartij (KVP) in 1956 de eerste vrouwelijke minister van Nederland werd? ... Beth Heiden, zus van de legendarische Amerikaanse schaatser Eric Heiden, zowel wereldkampioene allround schaatsen als wereldkampioene wielrennen op de weg werd? ... Luik van 1789 tot 1791 een republiek was? ... Vincent van Goghs schilderij Boomwortels en niet Korenveld met kraaien volgens onderzoekers van het Van Gogh Museum het laatste moet zijn geweest dat hij heeft geschilderd?

Alle dagen

Januari	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Februari	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29
Maart	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
April	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Mei	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Juni	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Juli	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Augustus	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
September	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Oktober	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
November	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
December	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31

Zie ook